Als gezinsprofessional aansluiten bij behoeftes van ouders

Hoe sluit je als gezinsprofessional aan bij de behoeftes, vragen en verwachtingen die ouders hebben over ouderschap en opvoeding? Vraag ouders hier naar en neem altijd de vraag en beleving van de ouder als startpunt.

Vragen en behoeftes van (aanstaande) ouders

Ouders voelen zich serieus genomen en het meest geholpen als je aandacht hebt voor wat hen bezighoudt. En als ze adviezen krijgen die aansluiten bij hun behoeftes en persoonlijke situatie. Ook hebben ouders verwachtingen wanneer ze hulp zoeken bij een professional. Wees je hiervan bewust.  

Alle ouders hebben wel eens vragen over ouderschap of de ontwikkeling en opvoeding van hun kind. Ouders met jonge kinderen hebben vaak veel behoefte aan ondersteuning bij opvoeden. Zij staan er meer open voor dan ouders met oudere kinderen.

Vooral in overgangsperiodes in de ontwikkeling van hun kind, zoals bijvoorbeeld van baby naar peuter, voelen zij zich onzeker. Zij hebben behoefte aan informatie of ondersteuning en zoeken dit via internet, hun netwerk en bij professionals.  

Vragen en zorgen

Ouders hebben vragen en zorgen over:

  • de aanpak van de opvoeding en het ouderschap in het algemeen
  • de lichamelijke ontwikkeling van kinderen
  • gezondheid en kinderziektes
  • gezonde voeding en bewegen
  • ongehoorzaam, lastig of ander problematisch gedrag
  • consequent zijn, grenzen stellen, laten gehoorzamen en corrigeren of straffen
  • emotionele problemen als zelfvertrouwen, onzekerheid en (faal)angst
  • de schoolprestaties van het kind
  • de puberteit   

 Vragen over ouderschap

  • Moeder worden     
  • Vader worden
  • Omgaan met advies 
  • Relatieveranderingen
  • Verantwoordelijkheid  

Onderwerpen waar ouders vragen over hebben

Aanstaande ouders en jonge ouders

  • omgang met hun baby
  • de relatie met hun partner
  • het combineren van werk en gezin
  • emotionele en sociale ontwikkeling
  • goed zorgen voor henzelf

Ouders van baby's

Ouders van peuters

Ouders van basisschoolleerlingen

Verwachtingen

Ouders hebben bepaalde verwachtingen van een professional als zij ondersteuning krijgen. (Hoogenboezem en Van der Meer 2009). Het is goed om hier als professional bewust van te zijn en dit bespreekbaar te maken. Ouders verwachten in het algemeen:

  • iemand te treffen, waar ze vertrouwen in stellen
  • zonder afspraak hulp of advies te kunnen vragen op tijden die passen in het gezinsritme;
  • kosteloze hulp
  • over alle opvoedonderwerpen te mogen praten
  • in eerste instantie een luisterend oor en een steunende schouder te vinden en in tweede instantie advies en hulp bij hun probleem
  • bekend te zijn met de locatie waar ze u kunnen treffen (bijvoorbeeld consultatiebureau, peuterspeelzaal, of school)
  • een professional die goed luistert
  • een professional die ouders serieus neemt en niet betuttelt
  • een professionals die oog heeft voor de cultuur van de ouders en de weg naar de hulpverlening kent
  • dat er in eerste instantie geen registratie plaats vindt
  • een website

Lokale aanbod moet aansluiten op behoeften

Ook is het belangrijk dat het lokale aanbod voor hulp bij ouderschap en opvoeding aansluit bij de vragen die ouders hebben. Dit lokale aanbod is op 3 niveaus beschikbaar.

A. Universele informatie, steun en advies bij ouderschap en opvoeden

  • Doelgroep: Alle ouders van alle kinderen.
  • Doel: Bevorderen van informele steun. Informeren over ouderschap en opvoeding. Bevorderen van competent ouderschap en een gezonde opvoedsituatie.

B. Doelgroepgerichte en selectieve ondersteuning of interventie 

  • Doelgroep: Subgroepen, gezinnen met groter risico.
  • Doel: Voorkomen van problemen bij risicogroepen.

C. Geïndiceerde hulp

  • Doelgroep: Gezinnen waar risico's of problemen zijn gesignaleerd en met een indicatie voor hulp.
  • Doel: Problemen verminderen en erger voorkomen bij gezinnen met problemen.
Piramide doelgroepgerichte opvoedingsondersteuning

Kijk voor informatie over geïndiceerde hulp bij het onderwerp Integrale jeugdhulp.

Hoogenboezem, G. en J. van der Meer (2009). CJG en de wensen en verwachtingen van ouders en jongeren. Gouda: JSO.

Yveline Nilsen

Yveline Nilsen

adviseur en onderzoeker