Aanpak door wijk- en gebiedsteams

Kennis en bewustwording

Mensenhandel en loverboyproblematiek beperkt zich niet tot Randstedelijk gebied. Daarom is alertheid bij een brede groep wijk- en gebiedsgerichte professionals belangrijk. Dit begint met structurele aandacht voor een gezonde seksuele ontwikkeling bij alle jongeren en vroegtijdig zicht op eventueel seksueel grensoverschrijdend gedrag. Acties op dit terrein moeten in organisatiebeleid zijn benoemd. Daarnaast is het goed als wijk- of gebiedsgerichte professionals kennis hebben over aard en omvang van mensenhandel en loverboyproblematiek, en weten welke instanties zich landelijk en regionaal richten op deze doelgroep. Kijk ook op de pagina Tools op een rij voor een overzicht van producten en websites die praktisch advies bieden bij het voorkomen, signaleren en melden van problemen met loverboys.

Lees meer over kennis en bewustwording

Preventie

Wijk- en gebiedsgerichte professionals hebben zicht op en contact met kwetsbare jongeren, hun gezin en het bredere netwerk. Zij zetten hun kennis over gezonde en verstoorde seksuele ontwikkeling en risicogedrag daarbij in. Daarmee dragen zij bij aan het voorkomen van slachtofferschap en daderschap.

In diverse gemeenten zijn wijk- en gebiedsgerichte professionals betrokken bij de uitvoering van preventieprogramma's bij 'vindplekken' als scholen en het jeugd- en jongerenwerk. De aanwezigheid en zichtbaarheid in de wijk — outreachende werkwijze — op en rond scholen zorgt ervoor dat ouders, docenten en jongeren sneller met zorgen bij wijk- en gebiedsteams terechtkomen. De professionals in het team krijgen zicht op signalen van mensenhandel en loverboyproblematiek in de wijk.

Lees meer over preventie

Signalering

Wijk- of gebiedsgerichte professionals hebben een belangrijke rol in het tijdig signaleren van potentieel en (vermoedelijk) slachtofferschap. Ze kunnen hiervoor gebruik maken signalenlijsten en het stappenplan Hoe signaleer je slachtoffers?. Vanwege de complexe en risicovolle problematiek is het raadzaam dat professionals zich bewust zijn van hun grenzen en altijd (én op tijd) specialistische expertise inroepen, bij twijfels rond signalering en zeker bij het inzetten van hulp.

Melding en registratie

Om zo efficiënt en snel mogelijk te handelen na het signaleren van een vermoedelijk slachtoffer is kennis van de meldroute binnen de gemeente essentieel. Dit kan per gemeente verschillend georganiseerd zijn, maar men dient altijd te handelen naar de Meldcode Huiselijk geweld en Kindermishandeling. Daarnaast moet de eerstelijnsprofessional weten wie de zorgcoördinatie op zich kan nemen. In de periode tussen het signaleren en starten van hulp is het belangrijk om contact te onderhouden met het gezin en het slachtoffer. De eerstelijnsprofessional kan hier in overleg met de zorgcoördinator een rol in vervullen.

Het melden ten behoeve van registratie door CoMensha kunnen wijk- of gebiedsgerichte professionals laten verlopen via Veilig Thuis of lokale meldpunten. Daarnaast is het nuttig om intern incidenten en vermoedens van deze problematiek te registreren en anoniem te delen met de gemeente. Op deze manier wordt lokaal de omvang van de problematiek inzichtelijker, waardoor het lokale beleid beter kan aansluiten op wat nodig is.

Samenwerking tussen hulp- en strafketen

Succesvolle samenwerkingsverbanden zijn belangrijk om slachtoffers beter in beeld te krijgen. Zoals Veilig Thuis, Veiligheidshuizen en de politie. In de samenwerking met de politie kunnen wijk- en gebiedsgerichte professionals gebruikmaken van de brochure Hoe zorg je voor goede samenwerking met politie en justitie. Uit de praktijk blijkt dat een eerste stap voor goede samenwerking draait om het opbouwen van vertrouwen en kennismaken met elkaar. Wijk- en gebiedsgerichte professionals en wijkagenten zullen afspraken moeten maken over hoe en wanneer ze elkaar kunnen ondersteunen. Deze afspraken kunnen worden vastgelegd in een protocol of convenant en kunnen ook deel uitmaken van bredere samenwerkingsafspraken in de regio. Iedere regio heeft een zorgcoördinator op het gebied van mensenhandel. Zorg dat je kennis neemt van de lopende samenwerkingsverbanden in de regio en sluit hier waar mogelijk bij aan.

Opvang, behandeling en nazorg

Wanneer de jongere in een specialistische voorziening, al dan niet buiten de regio, wordt opgevangen, vervullen wijk- en gebiedsgerichte professionals een belangrijke rol door met de ouders en het netwerk in contact te blijven. Hierop aansluitend kunnen ze, in samenwerking met de behandelende organisatie, de ouders en het netwerk van het slachtoffer voorbereiden op de terugkomst van de jongeren. Ook kunnen ze contact houden en afspraken maken met de wijkagent over de terugkomst van de jongere. Tot slot kunnen ze hem of haar vanaf het moment van terugkomst begeleiden in het dagelijks functioneren en hierbij ook vinger aan de pols houden en alert zijn op signalen die erop kunnen duiden dat de jongere opnieuw slachtoffer wordt.

Anne Addink