Wat moet ik doen als een kind wordt mishandeld?

Nadat je de signalen hebt afgewogen en in gesprek bent gegaan met andere professionals en het gezin, kan het zijn dat je vermoedens van kindermishandeling zijn bevestigd of versterkt. Wat kun je of moet je dan doen? Welke stappen moet je zetten, hoe neem je een goede beslissing en bij wie kun je terecht als je twijfelt? Zet het belang van het kind voorop en reflecteer op je handelen. Op deze pagina lees je hier meer over.

Aandachtspunten

Op basis van de gesprekken met ouders en kind heb je signalen afgewogen en moet je een keuze maken voor vervolgstappen. Die keuze kan een grote impact hebben op het leven van een kind en de ouders. Let daarom op de volgende dingen.

Wees transparant, duidelijk en eerlijk

Betrek ouders én kinderen bij wat je gaat doen en vertel op basis van welke feiten je een beslissing neemt. Hulp is namelijk effectiever als gezinnen actief betrokken zijn bij het besluitvormingsproces over passende ondersteuning. Heldere en goed onderbouwde adviezen van professionals zijn daarbij helpend. 

Werk samen met het gezin

Hulp blijkt effectiever als er sprake is van een constructieve en positieve samenwerking tussen het gezin en de hulpverlener.

Toets jouw plan bij een ander

Neem de tijd om te reflecteren op jouw eigen handelen en de manier waarop jouw eigen normen, waarden, gevoelens en ervaringen de beslissing kunnen beïnvloeden. Professionals verschillen in de mate waarin ze geneigd zijn tot actie over te gaan bij vermoedens van onveiligheid.

Sommige professionals zullen eerder geneigd zijn om 'defensief' te handelen en tot actie over te gaan omdat ze geen fouten willen maken of iets willen missen. Andere professionals zullen meer geneigd zijn om 'afwachtend' te handelen omdat ze bijvoorbeeld bang zijn om vals te beschuldigen. Het gebruiken van een instrument of methodiek en het betrekken van het kind, gezin en andere professionals is daarom belangrijk.

Wil je meer lezen over waarom iemand eerder of later beslist tot actie over te gaan? Bekijk dan de pagina De invloed van persoonlijke beslisdrempels verkleinen.

Beslissen wat je moet doen

Op basis van de signalen die je hebt opgevangen en de gevoerde gesprekken met andere deskundige professionals en het gezin, maak je een afweging van de aard en ernst van de situatie. Bij twijfel kun je altijd contact opnemen met Veilig Thuis: 0800-2000, gratis en 24/7 bereikbaar.

Ook het specifieke afwegingskader voor jouw beroepsgroep uit de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling helpt om de veiligheid in te schatten. Lees hier meer over op de pagina Hoe werk ik met de meldcode.

Kijk ook naar eventuele eerdere situaties van onveiligheid en naar het effect van de beslissingen die destijds genomen zijn. Besluit je na afweging dat je de veiligheid van het kind voldoende kunt waarborgen en er geen sprake is van acute en structurele onveiligheid? Bepaal dan samen met het gezin welke hulp nodig is en kijk wie deze hulp het beste kan bieden.

Melding Veilig Thuis

Als je na afweging besluit dat er sprake is van acute of structurele onveiligheid is in een gezin, doe je een melding bij Veilig Thuis: 0800-2000, gratis en 24/7 bereikbaar. Samen kijk je naar de vervolgstappen en de hulp die je zelf mogelijk al kunt organiseren.

  • Acute onveiligheid betekent dat het kind in direct gevaar is en direct bescherming nodig heeft.
  • Structurele onveiligheid betekent dat het kind te maken heeft met herhalend of voortdurend onveilige situaties in het gezin.

Als je een melding hebt gedaan, draag je de verantwoordelijkheid voor het zicht op de veiligheid van het betrokken gezin over aan Veilig Thuis. Zij maken dan een veiligheidsbeoordeling en besluiten op basis daarvan of ze de melding doorsturen naar een lokale hulpverlener, of zelf in gesprek gaan met het gezin. Als je een melding doet, word je altijd geïnformeerd over hoe de melding wordt opgepakt en door wie.

En daarna?

Als je als professional betrokken bent geweest bij een melding bij Veilig Thuis, blijft jouw professionele contact met het gezin meestal bestaan. Er ligt dan mogelijk een taak in het aandacht geven aan de relatie die je met het gezin hebt. Misschien moet je het vertrouwen herstellen of wennen aan een andere manier van met elkaar omgaan. Bovendien is het goed om een vinger aan de pols te houden. Bij situaties van structurele onveiligheid kunnen er namelijk perioden zijn waarin het goed (genoeg) gaat met de gezinsleden, maar ook perioden waarin het minder goed gaat. Ga dus op een bij de situatie passende manier met het gezin om, met als doel duurzame veiligheid en herstel.

Hoe werkt Veilig Thuis? - Veilig ThuisRichtlijn Kindermishandeling - Richtlijnen jeugdhulp en jeugdbescherming

Agnes Derksen

Agnes Derksen

senior medewerker inhoud