De verschillende rollen van ervaringsdeskundigen

Elke manier is waardevol

Er is niet één manier of één plek om ervaringskennis in te zetten. Sommige jongeren, jongvolwassenen en ouders zetten hun ervaringskennis in een betaalde functie in, anderen doen dit vrijwillig. De één is een 'maatje', de ander werkt mee aan het verbeteren van het beleid van een jeugdhulporganisatie of bij het geven aan trainingen aan jeugdhulpprofessionals. En zo zijn er nog veel meer voorbeelden te noemen.

Alle manieren waarop ervaringsdeskundigen hun kennis inzetten zijn waardevol. Elke rol vraagt om andere vaardigheden. Het gaat er vooral om de juiste expertise op het juiste moment en op de juiste plek in te zetten. Sommige taken vragen specifieke vaardigheden, waarbij scholing of een opleiding kan helpen. Bijvoorbeeld als een ervaringsdeskundige jongere naast de professional een jongere ondersteunt.  

Hieronder een paar voorbeelden van manieren waarop ervaringsdeskundigen hun kennis inzetten.    

Ervaringsdeskundigen delen hun verhaal  

Veel ervaringsdeskundigen delen hun specifieke ervaring en ervaringskennis met bijvoorbeeld professionals, beleidsmedewerkers, bestuurders of politici. Hierin kunnen zij ook collectieve ervaringskennis gebruiken; de ervaringen van anderen in vergelijkbare situaties. De ervaringskennis zorgt voor een ander perspectief. Het kan ervoor zorgen dat mensen op een andere manier naar de situatie gaan kijken. Naar het 'hele' verhaal en de persoon achter cijfers of beleid.  

Ervaringsdeskundigen naast de professional 

Jongeren met ervaring in de jeugdhulp en ggz helpen in deze rol andere kinderen of jongeren die hulp krijgen. Of ouders die ervaring hebben met jeugdhulp binnen het gezin ondersteunen andere ouders die dit nu meemaken. Ervaringsdeskundige jongeren zijn bijvoorbeeld op vrijwillige basis een maatje voor een andere jongere die jeugdhulp krijgt. Ervaringsdeskundigen kunnen ook kennis inbrengen in de organisatie, bijvoorbeeld in casuïstiek besprekingen.

Inzet ervaringskennis bij beleid 

Kinderen, jongeren en ouders die zelf ervaren hebben wat het betekent om in een bepaalde situatie te zitten of om bijvoorbeeld jeugdhulp hulp te krijgen, weten als geen ander welke regels of beleid wel of niet ondersteunend waren. En wat hen heeft geholpen in de hulp of wat juist knelpunten zijn. En dus kunnen zij beleidsmakers, bestuurders en politici adviseren over zaken die belangrijk zijn voor andere jongeren of gezinnen die zich in die situatie bevinden.

Inzet ervaring bij onderzoek en kennisontwikkeling

Bijvoorbeeld door kritisch meedenken over wat relevante onderzoeksvragen zijn voor de doelgroep kinderen, jongeren en ouders. Ook kunnen zij helpen in de uitvoering van onderzoek. Bijvoorbeeld bij het bereiken van de specifieke doelgroep. Ook is het waardevol als ervaringsdeskundigen interviews afnemen bij de jongeren of ouders met vergelijkbare ervaringen. Dit kan zorgen voor een meer open gesprek en nieuwe inzichten.

Professionals zetten hun ervaringskennis in 

Ook jeugdhulpprofessionals kunnen ervaringskennis gebruiken in hun werk. Inzetten van ervaringskennis door professionals krijgt steeds meer aandacht. Soms zijn er vragen over. Mag je als professional wel je eigen kwetsbaarheid laten zien? Vaak hebben professionals geleerd om te werken vanuit een professionele afstand. Op sommige momenten je kwetsbaarheden delen kan helpen om meer gelijkwaardigheid en openheid te voelen, aldus jongeren. Het kan de professional menselijker maken. Praat binnen de organisatie met elkaar over het benutten van ervaringskennis in je werk.

Alle pagina's over ervaringskennis