Professionalisering van jeugdhulp

De Jeugdwet schrijft voor dat jeugdhulp wordt gegeven door vakbekwame professionals. De wet noemt dat de 'norm van verantwoorde werktoedeling'. Jeugdhulpaanbieders en gecertificeerde instellingen voor jeugdbescherming zijn verplicht jeugdhulpverleners in te zetten die geregistreerd zijn in een wettelijk erkend beroepsregister, tenzij ze kunnen aantonen dat een niet-geregistreerde hulpverlener vakbekwaam is om de betreffende hulpvraag op te pakken. De instellingen moeten bij het toedelen van taken rekening houden met de specifieke kennis en vaardigheden die nodig zijn voor die taken. Verder zijn ze verplicht hulpverleners de ruimte te geven om te werken volgens de beroepscodes en richtlijnen voor de betreffende beroepsgroep.

Kwaliteitskader Jeugd

Beroepsverenigingen, brancheorganisaties en vertegenwoordigers van cliënten en gemeenten hebben de 'norm van verantwoorde werktoedeling' uitgewerkt in het Kwaliteitskader Jeugd. Daarin staat voor welk type hulpvraag instellingen een niet-geregistreerde vakbekwame hulpverlener kunnen inzetten. Dan gaat het veelal om functies op mbo-niveau. Het Kwaliteitskader Jeugd maakt ook duidelijk voor welk type hulpvraag instellingen een geregistreerde vakbekwame hulpverlener op hbo- of wo-niveau moeten inzetten.

Programma Professionalisering Jeugdhulp en Jeugdbescherming

In het programma Professionalisering Jeugdhulp en Jeugdbescherming voerden beroepsverenigingen, brancheorganisaties en vertegenwoordigers van cliënten, gemeenten en onderwijsorganisaties activiteiten uit die gericht zijn op de verdere professionalisering van jeugdhulpprofessionals. Hierbij ging het om het realiseren van beroepsregistratie, beroepscodes en tuchtrecht, het ontwikkelen van een competentieprofiel en een professioneel statuut en het gericht inzetten van na- en bijscholing. Uitgangspunt daarbij was het principe 'een leven lang leren': professionals werken gedurende hun hele loopbaan aan hun professionaliteit.
Daarnaast voerden de deelnemende partijen een werkagenda uit met activiteiten gericht op gemeenschappelijke uitgangspunten voor alle professionals in het jeugddomein, zoals cliëntgericht werken en werken vanuit een integrale blik.

Beroepsregistratie

Voor professionals in de jeugdhulpverlening zijn er twee beroepsregisters: het Kwaliteitsregister Jeugd en het BIG-register.

Jeugdzorgwerkers op hbo-niveau en orthopedagogen en psychologen kunnen zich al registreren in het Kwaliteitsregister Jeugd. Zij moeten dan voldoen aan de professionele standaarden voor hun beroepsgroep, zoals beroepscodes en richtlijnen. Het Kwaliteitsregister Jeugd organiseert ook het tuchtrecht voor de beroepsgroepen en de accreditatie van na- en bijscholing.
Op termijn zijn alle jeugdhulpverleners die vallen onder de norm van verantwoorde werktoedeling verplicht zich te registeren in het Kwaliteitsregister Jeugd. Het gaat dan bijvoorbeeld om sociaal werkers, maatschappelijk werkers, jongerenwerkers en begeleiders in de gehandicaptenzorg.

Het register voor Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg (BIG) is bestemd voor onder anderen artsen, gezondheidszorgpsychologen, psychotherapeuten en verpleegkundigen.

Meer informatie over professionalisering vind je bij het onderwerp Professionalisering.

Bram van den Berg