Nederlandse wet- en regelgeving over het besluitvormingsproces in de jeugdhulp is vastgelegd in de Jeugdwet en de Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen. Beide wetten staan los van elkaar maar vullen elkaar ook aan.
Jeugdwet
De Jeugdwet regelt de organisatie van het jeugdstelsel, inclusief jeugdbescherming en jeugdreclassering. Zo bepaalt de Jeugdwet dat kinderbeschermingsmaatregelen worden uitgevoerd door gecertificeerde instellingen (GI's), maar dat gemeenten eindverantwoordelijk zijn voor deze maatregelen.
In de Jeugdwet zijn ook de kwaliteitseisen voor de uitvoering van de jeugdbescherming opgenomen. De Wet herziening kinderbeschermingsmaatregelen draait om de inhoud van de maatregelen. Als we spreken over een kind, bedoelen we kinderen en jongeren tot 18 jaar oud.
De Jeugdwet schrijft voor dat de gemeente jeugdhulp regelt wanneer kinderen en hun opvoeders/ouders hun opgroei- en opvoedproblemen niet zelf op kunnen lossen. Als het gaat om jeugdhulp die niet zonder meer voor iedereen beschikbaar is (een niet-vrij toegankelijke voorziening) is een 'verleningsbeslissing' van de gemeente of een arts nodig.
Deskundige toeleiding naar hulp
Een deskundige beoordeelt of jeugdhulp nodig is en welke voorziening dit moet zijn. De wettelijke opdracht is om de beslissing over de benodigde jeugdhulp zo veel mogelijk samen met kinderen en hun ouders te nemen. De staatssecretarissen van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) en Veiligheid en Justitie (VenJ) benadrukken in hun toelichting op de wet dat de verplichte inzet van een deskundige niet wegneemt dat de gemeente uiteindelijk beslist.
Baliefunctie (loket)
Kinderen en hun ouders moeten ergens terecht kunnen met hun vragen over opvoeden en opgroeien. In de toelichting op de wet wordt dit de baliefunctie genoemd. Gemeenten mogen deze baliefunctie (ook wel loketfunctie of loket genoemd) naar eigen inzicht invullen. De baliefunctie kan worden uitgevoerd door bijvoorbeeld een wijkteam, een Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), de jeugdgezondheidszorg, of een vertrouwenspersoon op school. De baliefunctie kan (ook) vormgegeven worden als een website en/of een telefonische hulp- en advieslijn. e professional 'achter' de balie moet eenvoudige vragen direct zelf kunnen beantwoorden, maar moet ook weten wanneer het nodig is om meer gespecialiseerde hulp in te schakelen. Bovendien moet de professional op de hoogte zijn van het lokale hulpaanbod, zodat hij naar de juiste persoon of instelling kan verwijzen.
Verwijzing door arts naar hulp
Naast de professionals 'achter' de balie mogen ook huisartsen, medisch specialisten en de jeugdartsen verwijzen naar jeugdhulp. De Jeugdwet bepaalt dat de professionele standaard van de arts geldt bij de verwijzing. Deze professionele standaard is een richtlijn voor het medisch handelen en vastgelegd in artikel 453 van Boek 7 van het Burgerlijk Wetboek. Grofweg bepaalt het artikel dat de arts verantwoorde zorg moet leveren. De arts beoordeelt wat verantwoorde zorg is op basis van de medische wetenschap en zijn expertise.
Lees ook
-
Wie heeft de regie in het proces van beslissen over hulp?
Wie heeft de regie in het proces van beslissen over hulp?
ProfessionalsLees meer over Wie heeft de regie in het proces van beslissen over hulp?Een belangrijk uitgangspunt van de jeugdhulp is dat de regie bij het gezin ligt. Hoe steun je als professional het gezin hierin?
Wie heeft de regie in het proces van beslissen over hulp? -
Hoe organiseer ik een passend hulpaanbod?
Hoe organiseer ik een passend hulpaanbod?
BeleidsmakersLees meer over Hoe organiseer ik een passend hulpaanbod?Hoe zorg je als beleidsmaker voor een hulpaanbod dat aansluit bij de behoeften van de gezinnen in jouw gemeente?
Hoe organiseer ik een passend hulpaanbod?
-
Hoe krijg ik een volledig beeld van wat er aan de hand is?
Hoe krijg ik een volledig beeld van wat er aan de hand is?
ProfessionalsLees meer over Hoe krijg ik een volledig beeld van wat er aan de hand is?Voordat je beslist welke hulp een gezin nodig heeft, breng je in kaart wat er aan de hand is. Welke stappen kun je zetten?
Hoe krijg ik een volledig beeld van wat er aan de hand is? -
Jeugdwet
Jeugdwet
Lees meer over JeugdwetDe Jeugdwet omvat veel elementen die relevant zijn voor de transformatie van jeugdhulp. Lees hier de uitganspunten van de wet en de taken van de gemeente.
Jeugdwet
