Opstap

Gericht op:

Onderwijsachterstanden, positieve ontwikkeling

Leeftijd:

4 - 6 jaar

Doel:

Preventie van problemen

Doelgroep:

Asielzoekers, vluchtelingen, achterstandskinderen, kansarm, lage SES, migratieachtergrond

Methode:

Gezinsgerichte aanpak

Locatie:

Thuis, in de school

Uitvoering:

Basisvoorziening

Erkend als:
Goed onderbouwd

Op:

5 maart 2015

Door:

Deelcommissie Ontwikkelingsstimulering, onderwijsgerelateerd en jeugdwelzijn

Doel

Opstap beoogt de onderwijskansen van 4- tot 6-jarige kinderen van laag opgeleide ouders te vergroten door:

• de cognitieve ontwikkeling en de taalontwikkeling van de betrokken kinderen te stimuleren
• bij het kind een actieve leerhouding te bevorderen
• de interactie tussen ouder en kind te bevorderen

Doelgroep

Opstap richt zich op kinderen van 4 tot 6 jaar en hun laagopgeleide ouders.

Aanpak

Opstap bereikt kinderen middels de ouders. Twee jaar lang voeren ouders vijf dagen per week activiteiten uit met hun kind; per keer twee activiteiten. Dit gebeurt aan de hand van speciaal ontwikkelde materialen. Eens per twee weken krijgen de ouders instructie over de uit te voeren activiteiten door een speciaal getrainde begeleidster (contactmedewerkster) die zo mogelijk de taal van de doelgroep spreekt. Tijdens een huisbezoek of (groepsgewijze)kringbezoek draagt zij de activiteiten aan de ouder over en geeft informatie over ontwikkeling en opvoeding van kinderen. Ze besteedt, aan de hand van vuistregels voor de ouder-kindinteractie, veel aandacht aan het opbouwen van de vaardigheden van de ouder om het kind te ondersteunen en stimuleren. Ook eens per twee weken nemen de ouders deel aan een groepsbijeenkomst op een centrale locatie in de buurt. Naast het overdragen van de activiteiten van Opstap worden inhoudelijke thema's behandeld over de ontwikkeling en opvoeding van kinderen en de ouder-kindinteractie en wisselen de ouders ervaringen met elkaar uit. Verder zijn er enkele workshops waarbij ouders en kinderen samen spelen en waarna ouders feedback krijgen over de omgang met hun kind.

Onderzoek

Een (quasi-) experimenteel onderzoek in de praktijk met een serie follow-ups door de Universiteit Utrecht (Van Tuijl 2001, 2002, 2004; Van Tuijl & Siebes, 2006) laat vooral positieve effecten zien op de doorstroming van de kinderen in het basisonderwijs (minder doublures). Ook een (quasi-) experimenteel onderzoek in Amsterdam (Van der Veen, Veen & Koopman, 2004) laat positieve effecten zien. Het onderzoek toont aan dat kinderen die aan Opstap hebben deelgenomen, gemiddeld hogere rekenscores hebben dan een vergelijkbare groep kinderen zonder Opstap.

Toelichting oordeel Erkenningscommissie

Doelen, doelgroep en onderbouwing van Opstap zijn helder. De verantwoording van de aanpak is uitgewerkt met recente literatuur. Sterke punten zijn dat het onderwijsondersteunend gedrag van ouders in een vroeg stadium gestimuleerd wordt en dat de contactmedewerker het gezin frequent in eigen taal ondersteunt.