A202: Opstandig gedrag en/of antisociaal gedrag
Onderdeel van:Code | Probleem | Niveau |
---|---|---|
A | Psychosociaal functioneren jeugdige | As |
A200 | Gedragsproblemen | Groep |
Code | Probleem | Niveau |
---|---|---|
A | Psychosociaal functioneren jeugdige | As |
A200 | Gedragsproblemen | Groep |
Opstandig, agressief gedrag komt bij iedereen wel eens voor. Vaak is er dan sprake van een aanleiding die weliswaar geen excuus vormt voor het gedrag, maar het gedrag wel begrijpelijk maakt. Wanneer de jeugdige een patroon vertoont van negativistisch, opstandig, ongehoorzaam en vijandig gedrag tegenover autoriteitsfiguren of gedrag vertoont waarbij de grondrechten van anderen en belangrijke sociale normen of regels worden overtreden en voorgaande is geen leeftijdsadequaat gedrag, is er sprake van opstandig gedrag en/of antisociaal gedrag. Het aantal symptomen en/of de duur voldoet niet aan de criteria van de oppositioneel opstandige gedragsstoornis of aan de criteria voor een gedragsstoornis. Er is sprake van een beperking in het functioneren van de jeugdige en/of er is sprake van lijdensdruk. Er is echter (nog) geen sprake van een significante beperking in het functioneren. De lijdensdruk kan worden ervaren door de jeugdige zelf, door zijn ouders of door iemand uit de omgeving (bijvoorbeeld de leerkracht). Er is geen sprake van opstandig en/of antisociaal gedrag wanneer de jeugdige zich over het algemeen wel voegt naar autoriteiten en regels.
Opstandig gedrag kan zich bijvoorbeeld uiten in:
Indien het opstandige gedrag van de jeugdige mishandeling van de ouders betreft, dient ook rubriek D209 (Mishandeling ouder door jeugdige) geclassificeerd te worden.
Bij antisociaal gedrag is er sprake van probleemgedrag dat ernstiger is dan bij opstandig gedrag. Dit kan zich bijvoorbeeld uiten in:
Zowel bij opstandig gedrag als bij antisociaal gedrag kan het gaan om een gedragsprobleem zonder of met enige mate van agressie. Wanneer er sprake is van enige mate van agressie is onderscheid te maken in:
Daarnaast kan het gaan om:
Opstandig, agressief gedrag komt bij iedereen wel eens voor. Ook vertonen veel jonge kinderen dit gedrag tijdens de zogenaamde koppigheidsfase. Het gedrag dat kenmerkend is voor deze fase neemt af na de peutertijd (Verhulst, Verheij & Ferdinand, 2007). Daarnaast komt het gedrag veel voor bij jongeren tijdens de puberteit. Wanneer het probleemgedrag is ontstaan op kinderleeftijd zal het verloop anders zijn dan wanneer de gedragsproblemen ontstaan in de puberteit (American Psychiatric Association, 2013).
Meisjes laten vaker opstandig en/of antisociaal probleemgedrag zonder agressie zien en jongens vaker met agressie (De Wit, Slot & Van Aken, 2004).
Bij toename van het aantal symptomen, bij een langere duur en wanneer de problemen leiden tot disfunctioneren is sprake van de ontwikkeling van een stoornis (oppositioneel opstandige gedragsstoornis, gedragsstoornis) (Verhulst, Verheij & Ferdinand, 2007).
Verwar het hierboven beschreven probleem niet met onderstaande problemen.