Slachtofferschap van huiselijk geweld

Het doel van dit onderzoek is om op genderspecifieke wijze de aard en omvang van het slachtoffer- en plegerschap van huiselijk geweld in Nederland te schatten op basis van zelfrapportageonderzoek onder de Nederlandssprekende bevolking (18+) en daarbij voor zover mogelijk ook te rapporteren over de eventuele ontwikkeling daarin sinds het vorige onderzoek uit 2010.

Instelling

Rijksuniversiteit Groningen

Methode

Steekproefonderzoek

Jaar dataverzameling

2017

Instrumenten

Er is gebruik gemaakt van dezelfde vragenlijst uit het eerder onderzoek in 2010, met een aantal aanvullingen. De vragenlijst bevat, naast enkele algemene vragen, vragen over 21 verschillende voorvallen van huiselijk geweld.

Wanneer een respondent slachtoffer is geweest, wordt gevraagd wanneer dat was. Wanneer dit in de afgelopen vijf jaar was, werd eveneens gevraagd naar wie de pleger was, met welke frequentie de pleger het geweld pleegde en wat het slachtoffer denkt dat de motieven zijn van de pleger.

Steekproef grootte en respons

Populatie

Ten behoeve van het onderzoek is data verzameld door CBS op basis van een steekproef getrokken door CBS onder de Nederlandse bevolking van 18 jaar en ouder en het LISS panel. Het LISS panel is een huishoudpanel waarvan de leden van 18 jaar en ouder geselecteerd zijn voor dit onderzoek. De rapportage richt zich echter alleen op de CBS steekproef omdat dit een bevolkingssteekproef is.

Steekproefgrootte en respons

In totaal zijn er 18.918 brieven verstuurd. Uiteindelijk hebben 6.835 mensen de vragenlijst ingevuld waarvan 3.507 online en 3.328 middels de papieren vragenlijst. Dit is een responspercentage van 36,1 procent.

Wat bij de respons naar voren komt, is dat vrouwen, 50-plussers, personen met een Nederlandse achtergrond, gehuwden zonder kinderen en personen met een hbo-opleiding of hoger zijn oververtegenwoordigd. Mannen, jongeren, personen met een migratie achtergrond en personen in zeer sterk stedelijke gebieden zijn ondervertegenwoordigd.

Om te corrigeren voor de onder- of oververtegenwoordiging van bepaalde groepen op basis van kenmerken die bekend zijn voor de gehele populatie, zijn de data van CBS gewogen.

Leeftijd

Van de respondenten is 6,8 procent tussen de 18-24 jaar; 14,9 procent 25-34 jaar; 22 procent 35-49 jaar; 30 procent 50-64 jaar en 29,8 procent 65+. In vergelijking met de Nederlandse populatie zijn 50 plussers oververtegenwoordigd.

Verdeling sekse

Van de respondenten is 47 procent man en 53 procent vrouw. In vergelijking met de Nederlandse populatie zijn vrouwen oververtegenwoordigd.

Opleiding

31,4 procent van de respondenten heeft basisonderwijs/vmbo-opleiding; 29,3 procent havo/vwo en 35,7 procent hbo/wo. Hierbij zijn personen met een hbo/wo-opleiding oververtegenwoordigd.

Migratieachtergrond

86,8 procent van de respondenten heeft een Nederlandse achtergrond. 8,4 procent heeft een westerse-migratieachtergrond en 4,7 procent een niet-westerse migratieachtergrond. Personen met een migratieachtergrond zijn ondervertegenwoordigd.

Kwaliteit van het onderzoek

    Criteria
    Is de methode van dataverzameling beschreven? Ja
    Is de plaats / setting van dataverzameling beschreven? Ja
    Is de periode waarin dataverzameling plaatsvond beschreven? Ja
    Criteria
    Beschrijving selectiviteit steekproef
    Is de leeftijd beschreven? Ja
    Is de sekseverdeling beschreven? Ja
    Is de verdeling naar etnische herkomst beschreven? Ja
    Is de verdeling naar urbanisatiegraad beschreven? Ja
    Is de verdeling naar opleidingsniveau beschreven? Ja
    Is de verdeling van sociaal-economische status beschreven? Ja
    Beschrijving rekrutering steekproef
    Is de manier waarop de selectie van de steekproef plaatsvond beschreven? Ja
    Is er volgens de onderzoekers sprake van selectiviteit van non-respons? Ja
    Representativiteit steekproef
    Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. leeftijd? Ja
    Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. sekse? Ja
    Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. urbanisatiegraad van de woonplaats? Ja
    Is de steekproef volgens de onderzoekers representatief m.b.t. sociaal-economische status van de ouders/opvoeders? Ja
    Steekproefgrootte
    Is beschreven of de steekproefgrootte volgens de onderzoekers voldoende is voor betrouwbare uitspraken? Ja
    Criteria
    Is beschreven welke vragen of instrumenten zijn gebruikt voor de berekening van de prevalenties? Ja
    Criteria
    Is de data-cleaning beschreven? Ja
    Zijn datamanipulaties cq berekeningen beschreven? Ja
    Is er een beschrijving van de gebruikte statistische methoden? Ja
    Criteria
    Is beschreven of er een proefleider aanwezig was tijdens de afname? Ja
    Is beschreven hoeveel tijd de respondenten hadden voor het beantwoorden van de vragen? Ja
    Is beschreven hoe men is omgegaan met de privacy van de respondenten tijdens de afname? Ja

    Publicatiegegevens

    Eijkern, van L., Downes, R., Veenstra, R. (2018). Slachtofferschap van huiselijk geweld. prevalentieonderzoek naar de omvang, aard, relaties en gevolgen van slachtoffer- en plegerschap. Den Haag: Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum.