Projecten en publicaties jeugdbescherming

Kernelementen bescherming kwetsbare kinderen: wat biedt het toekomstscenario?

Op verzoek van de Raad voor Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming reageert het NJi op het toekomstscenario kind- en gezinsbescherming. De position paper geeft antwoord op de vraag: Aan welke kernelementen dient een goed stelsel van kind- en gezinsbescherming te voldoen om (de meest) kwetsbare kinderen te beschermen? Om deze vraag te beantwoorden gaat het stuk eerst in op de kernelementen. Om op basis daarvan een blik werpen op het voorgestelde scenario met de vraag of we de kernelementen voldoende terugzien.

Lees meer:

Position paper Kernelementen bescherming kwetsbare kinderen: wat biedt het toekomstscenario?Quickscan jeugdstelsels, wetgeving en praktijk in Duitsland, Denemarken en Zweden

Samen werken aan feitenonderzoek

Naar aanleiding van het Actieplan Verbetering Feitenonderzoek geeft het NJi goede en minder goede voorbeelden van Feitenonderzoek in de jeugdbescherming. De onderzoekers spraken daarvoor met professionals, cliënten en beleidsmakers van organisaties uit de jeugdbeschermingsketen.

Het feitenonderzoek vraagt om verbeteringen. Zo is het belangrijk dat professionals en cliënten samenwerken op basis van zo veel mogelijk gelijkwaardigheid, ondanks het gedwongen karakter van die samenwerking. Het rapport biedt concrete tips voor cliënt en jeugdbeschermer om hun onderlinge samenwerking te verbeteren.

Lees meer:

Rapport Samenwerken aan feitenonderzoekNieuwsbericht Samenwerken aan feitenonderzoek jeugdbescherming

Veiligheid in gezinnen: een zaak voor iedereen

Hoe kunnen we samen werken aan de veiligheid van kinderen en jongeren? Het NJi biedt in dit paper een onderbouwde visie op de knelpunten en een bijdrage voor oplossingen bij de zorg voor de veiligheid van kinderen. Het is bedoeld als voeding voor nieuwe vragen en verder gesprek, met ruimte voor het niet-weten.

In situaties waarin zorgen bestaan over de veiligheid van kinderen is nogal wat handelingsverlegenheid. Het ingrijpen bij onveilige situaties is een beladen vraagstuk dat veel discussie oproept. Dit heeft te maken met:

  • dat het niet glashelder is wat veilig en onveilig is
  • dat gezinnen te maken hebben met opgeknipte hulp
  • dat we geloven in maakbaarheid terwijl die beperkt is

Dit paper biedt bijdragen en oplossingsrichtingen voor deze kwesties. Bijdragen aan oplossingen richten zich op: acceptatie dat veiligheid een diffuus begrip is, doorontwikkeling van de aanpak, en het over een andere boeg gooien.

Lees meer:

Paper Veiligheid in gezinnen: een zaak voor iedereenBlog Doorbreek de jeugdbeschermingsketen: veiligheid is een zaak van iedereen

De wettelijke kaders van de jeugdbescherming

In een inventariserende studie naar de heersende opvattingen over aanscherping van de rechtsgronden voor kinderbeschermingsmaatregelen geeft het NJi antwoord op drie belangrijke vragen die leven rondom jeugdbeschermingsmaatregelen:

  • Moet de rechtsgrond 'ernstig bedreigde ontwikkeling' aangescherpt worden?
  • Moeten er normen komen voor het uitvoeren van feitenonderzoek en een toetsingskader voor kinderrechters?
  • Op welke onderdelen kan de rechtsbescherming van ouders en kinderen in de jeugdbeschermingsketen verbeteren?

Om tot antwoorden de komen, deden de onderzoekers een literatuurstudie en spraken met zestien experts, vertegenwoordigers uit de jeugdbeschermingsketen en vertegenwoordigers van cliëntenorganisaties.

Lees meer:

Rapport De wettelijke kaders van de jeugdbeschermingKamerbrief over aanscherpen Rechtsgronden Jeugdbeschermingsketen

Expertmeeting Nazorg in de toekomst

Stel je bent een jongere in een Justitiële Jeugdinrichting (JJI) en je gaat binnenkort met ontslag. Welke zorg kun je dan krijgen als je weer thuis bent? En hoe sluiten de verschillende hulpverleningsorganisaties op elkaar aan? Het is al langere tijd onderwerp van gesprek dat die aansluiting van residentiële voorzieningen naar ambulante hulp lastig te organiseren is. Het schort vaak aan goede aansluiting of continuïteit van zorg. Overal in het land wordt gezocht naar oplossingen voor dit probleem, zo ook in de justitiële keten.  

Een good practice in dat opzicht is de pilot School2Care in de Rijnmond-regio. Deze pilot voorziet in een soepele overgang van de jeugdinrichting naar een zinvolle inrichting van de thuisomgeving met perspectief op school en werk. Tijdens een expertmeeting op 23 november 2020 heeft het NJi samen met School2Care, Jeugdbescherming Rotterdam Rijnmond (JBRR), gemeente Rotterdam, de Waag en stichting De Nieuwe Kans gesproken over de goede voorbeelden uit deze justitiële keten en de hiaten. Lees in het verslag met de bevindingen van deze expertmeeting:

Verslag expertmeeting Nazorg in de toekomst

Werkcongres Preventieve Jeugdbescherming

Waar ligt de grens tussen vrijwillige hulpverlening en het gedwongen kader? Hoe ontstaat een goede samenwerking tussen hulpverlener, ouders en kinderen, als aan hulpverlening voorwaarden gesteld worden (drang)? Deze vragen stonden centraal tijdens een conferentie in Amersfoort op 25 november 2019.

Wethouders, bestuurders uit de jeugdbeschermingsketen, de Kinderombudsman en deskundigen uit de wetenschap, de rechtspraak, cliëntenorganisaties, ouders, jongeren en jeugdprofessionals deelden voorbeelden en ervaringen en keken daarbij ook naar ontwikkelmogelijkheden. De Raad voor de Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RJS) en de Raad voor de Volksgezondheid en Samenleving (RVS) presenteerden tevens hun advies over de uitvoering van drang in de jeugdhulp.

Lees meer:

Verslag van het werkcongresPilots Jeugdbeschermingsketens

Nieuwe opzet bescherming jeugd en gezin

De ministers Hugo de Jonge en Sander Dekker schreven eind 2019 in een brief aan de Kamer dat de opzet van de jeugdbescherming in ons land niet goed werkt. De bedoeling is daarom eind 2020 een toekomstscenario voor een nieuwe opzet te hebben.

Het Nederlands Jeugdinstituut reikt hiervoor ideeën aan in een werkdocument. Door te kijken wat er nu gebeurt, wat mist en waarop moet worden gelet om het écht beter te maken, stelt het NJi eisen voor waaraan een nieuwe opzet zou moeten voldoen. De hoofdeis is dat bij elke opzet die we bedenken, we kijken of die het beste bijdraagt aan het doel van de bescherming van jeugd en gezin: vragen of zorgen rondom de veiligheid en het opgroeien en opvoeden van jeugdigen bespreekbaar maken en zo nodig blijvend verminderen.

Het document is een uitnodiging om de dialoog over dit onderwerp, met elkaar, te verdiepen:

Nieuwe opzet bescherming jeugd en gezin

Josine Holdorp