Hoe ga je als ouder om met discriminatie en racisme?

Veel kinderen en jongeren maken discriminatie mee. Ruim een kwart van de Nederlanders boven de 15 jaar geeft aan discriminatie meegemaakt te hebben. Ze worden ongelijk behandeld op basis van hun afkomst, huidskleur, seksuele voorkeur, handicap of religie. Discriminatie kan veel vormen aannemen: van er steeds op gewezen worden 'anders te zijn' en kleine 'grapjes' tot pesten en meningen. Het is belangrijk dat je kind weet dat het bij jou terecht kan als hij of zij discriminatie ervaart en dat jullie samen kijken hoe je hierop kunt reageren.

Gevolgen 

Sommige kinderen en jongeren kunnen discriminatie goed naast zich neerleggen. Maar dat lukt niet iedereen en niet altijd. Discriminatie kan negatieve gevolgen hebben voor hun gezondheid en de ontwikkeling van hun identiteit. Het kan gevoelens van depressie, angst, verminderd zelfvertrouwen, boosheid en stress veroorzaken. Als je merkt dat je kind hier extra ondersteuning bij nodig heeft, ga dan op zoek naar hulp. Onderaan deze pagina lees je waar je terecht kunt.

Werk aan weerbaarheid

Discriminatie is verboden. Het zou dus niet nodig moeten zijn om je kind hier extra tegen te wapenen. Maar in de praktijk komt discriminatie nog altijd voor. 

Weerbaarheid speelt een rol in hoe kinderen met discriminatie omgaan. Weerbare kinderen hebben een sterke eigen identiteit. Ze kunnen beter voor zichzelf opkomen, hun grenzen goed aangeven en rekening houden met de grenzen van een ander. Als ouder kun je de weerbaarheid van je kind op de volgende manieren stimuleren. 

Geef de afkomst van je kind een plek in de opvoeding

Sta open voor vragen over achtergrond, huidskleur en culturele of religieuze gebruiken. Zo stimuleer je je kind om een eigen identiteit te ontwikkelen en laat je weten dat je je kind steunt. 

Complimenteer je kind

Complimenteer je kind met kenmerken die jouw kind uniek maken. Je kunt hierbij denken aan uiterlijke kenmerken zoals haar en huidskleur, maar ook om andere dingen. Zo kun je een compliment geven over hoe goed je kind twee talen beheerst. Leer je kind dat hij of zij trots mag zijn op zichzelf. 

Breng je kind in aanraking met positieve rolmodellen 

Geef het jonge kind een pop die er net zo uitziet als hem of haar. Gebruik inclusieve prentenboeken, films en series. In deze boeken en series spelen kinderen met verschillende achtergronden belangrijke rollen. De rol die ze spelen is daarnaast positief. Je kunt na het voorlezen of bekijken ook met je kind in gesprek over wat jullie net gezien hebben. Je kunt in de boekenwinkel of bibliotheek vragen welke boeken zij op dit gebied aanraden.

Weerbaarheidstrainingen 

Verschillende organisaties bieden weerbaarheidstrainingen aan voor kinderen. Neem contact op met het Centrum voor Jeugd en Gezin voor meer informatie. Lees meer over wat een weerbaarheidstraining inhoudt. 

Wordt je kind gediscrimineerd? 

Als je kind gediscrimineerd wordt, heeft dat emotionele effecten. Gevoelens van boosheid en verdriet zijn dan normaal. Het is belangrijk om er te zijn voor je kind, ondanks je eigen gevoelens. 

Luister met een open houding naar wat er gebeurd is en laat je kind vertellen hoe hij of zij zich voelt. Bespreek met je kind hoe hij of zij hiermee om kan gaan. Overleg afhankelijk van de leeftijd van je kind samen wat jullie hier verder mee doen. Houd in de gaten of je kind er last van blijft houden, en zoek zo nodig extra ondersteuning.

Wat kun je doen?

Discriminatie is hardnekkig. Vaak is er geen snelle oplossing voor. Wanneer je kind er in de eigen omgeving mee te maken krijgt, kun je proberen de betrokkenen hierop aan te spreken. Bespreek het gedrag, eventueel ondersteund door een familielid, leerkracht of andere persoon uit de omgeving van je kind. 

Ga samen op zoek naar een passende oplossing voor deze specifieke situatie. Hoe kan er een veilige omgeving voor je kind gecreëerd worden? Wat is daarvoor nodig? Houd het in de gaten en kijk hierbij goed naar je kind. Het belangrijkste is dat je kind door jou gesteund wordt en een veilige plek heeft om naar terug te keren. 

Het kan ook steunend zijn als je kind iemand buiten het gezin heeft om in vertrouwen te nemen. Bijvoorbeeld een familielid waarmee je kind graag praat of een kinderwerker of jongerenwerker die je kind al kent. 

Hier kun je terecht

Als je kind gediscrimineerd wordt en je ondersteuning zoekt bij het omgaan met de discriminatie, kun je bij verschillende organisaties terecht.

School

Probeer problemen met discriminatie in de schoolomgeving op te lossen, bij voorkeur binnen de school. Je kunt je wenden tot betrokken docenten, de directie en de klachtencommissie. Wanneer het niet lukt, dan kun je de vertrouwensinspecteurs van de Onderwijsinspectie benaderen. Zij kunnen vragen beantwoorden, geven praktische tips en geven informatie om tot oplossing van de klacht te komen.

Kindertelefoon

Als je kind ergens over wil praten of advies wil vragen, dan kan je kind contact opnemen met De Kindertelefoon. Dit kan telefonisch via 0800-0432 of via de chat op Kindertelefoon.nl. Contact met de kindertelefoon is altijd anoniem. 

Discriminatie.nl

Bij Discriminatie.nl kun je een melding doen van discriminatie. Dit kan online of telefonisch via 0900 - 2 354 354, 10 cent per minuut. Discriminatie.nl geeft ook advies. Meldingen van discriminatie worden meegenomen in de overheidsstatistieken. Hierdoor krijgt de overheid zicht op hoe vaak discriminatie voorkomt. Dit helpt bij het aanpakken van discriminatie.

Bronnen

• Discriminatie in Nederland: veel bewustzijn, stijgend aantal strafzaken (Volkskrant)
• Meijer, R., De Winter-Koçak, S., Mellouki Cadat, M. (2018). Weerbaar tegen discriminatie. Utrecht: Kennisplatform Integratie & Samenleving.
• Omloop, J. (2020). Verzetten, vermijden of veranderen. Rotterdam: Art. 1.
• Informatie over discrimatie bij pubers

Alle pagina's over culturele diversiteit