Mentale gezondheid van jongeren

Laatste actualisatie:

Beleidsmakers

Onderzoeken bevestigen dat jongeren en jongvolwassen door de coronamaatregelen, meer dan andere leeftijdsgroepen, mentale gezondheidsproblemen zoals eenzaamheid, somberheid en angst ervaren.

Door de nieuwe versoepelingen kan er weer meer. Maar deze nieuwe situatie brengt ook onwennigheid en nieuwe afwegingen en dilemma's mee. Het doet wederom een beroep op de veerkracht van jongeren. Zij hebben tijd en ruimte nodig om zich aan te passen aan deze nieuwe situatie.

Er zijn extra middelen vrijgemaakt voor gemeenten om jongeren en jongvolwassenen in deze tijd te ondersteunen bij (het versterken van) hun veerkracht. Gemeenten staan voor de opgave om op korte termijn de laagdrempelige, preventieve ondersteuning voor jongeren en jongvolwassenen te versterken.

Welke coronamaatregelen gelden er?

Er zijn geen verplichte maatregelen meer. Wel gelden voor iedereen een aantal basisadviezen.

Publicatie: werken aan mentale gezondheid van jongeren

In de publicatie 'Werken aan mentale gezondheid van jongeren: Adviezen voor gemeenten tijdens de coronacrisis' vind je concrete aanknopingspunten op basis van actuele kennis. 

Lees de publicatie

Bekijk ook de Handreiking Bevordering mentale gezondheid jeugd van Pharos en het Trimbos instituut.

Wat moet ik nu doen? 

Denk aan de inzet voor de korte termijn, de komende weken, en voor de langere termijn, gedurende dit gehele jaar. Start nu met onderstaande punten:

  • De urgentie is hoog. Breng de effecten op de mentale gezondheid van jongeren onder de aandacht en het belang van het versterken van de mentale gezondheid. Maak duidelijk dat de gemeente zijn partners nodig heeft en dat er hier een gezamenlijke maatschappelijke opgave ligt.
  • Maak inzichtelijk welke activiteiten er vanuit de partners nu al lopen. Of waar de samenhang moet worden versterkt.
  • Zet voor de kortere termijn partners bij elkaar die enthousiast zijn en mogelijkheden zien om op korte termijn activiteiten te organiseren of hieraan bij te dragen. Het komt nu aan op een actieve instelling.
  • Doe een beroep op alle partners wat zij extra of anders kunnen doen om ervoor te zorgen dat ook tijdens corona:
    • de jongeren gezien en gehoord worden.
    • hun mentale problemen worden gesignaleerd.
    • jongeren met mentale problemen ondersteuning krijgen als dit nodig is.
  • Vraag met welke activiteiten zij de afgelopen maanden deze doelgroep goed bereikt hebben en wat zij al op het programma hebben staan. Dit succes kan zich misschien wel herhalen. Of kijk waar het mogelijk is om te verbreden, bijvoorbeeld door al bestaande succesvolle activiteiten/interventies online of aan andere doelgroepen aan te bieden.
  • Bepaal wat nodig is om activiteiten coronaproof te maken? Daag elkaar uit om met innovatieve (samenwerkings)initiatieven te komen.
  • Maak inzichtelijk wat de financiële ruimte hiervoor is. Dit is belangrijk voor het bestuurlijk draagvlak, de concrete opdracht vanuit het college of raad en de sturing naar de partners. Mogelijk bieden de steunpakketten voor gemeenten extra financiële mogelijkheden.

Voor de lange termijn: lees hierover meer in hoofdstuk 3 van Werken aan mentale gezondheid van jongeren. Daarnaast ontwikkelde het NJi een stappenplan voor gemeenten die zich bezighouden met het herstel en perspectief voor de jeugd na coronatijd.

Hoe betrek ik mijn partners hierbij?

Maak een overzicht van alle lokale partners die kunnen zorgen dat jongeren gehoord en gezien worden, en contacten kunnen leggen met andere jongeren. Denk daarbij aan: lokale jongerenraad, sleutelfiguren in de buurten, vrijwilligers bij sport-, theater- en cultuurclubs, docenten in het onderwijs. En ook aan: lokale bedrijven in bijvoorbeeld de evenementenbranche of mbo-opleidingen op het gebied van sport, evenementen, horeca en media.

Maak een overzicht van alle lokale partners die mentale gezondheidsproblemen bij jongeren snel kunnen signaleren en direct ondersteuning kunnen bieden bij mentale problemen zoals angst, perspectiefverlies, depressie en slaapproblemen. Denk daarbij aan: onderwijspartners, lokale teams, POH (ggz), de huisarts, psychologen.

Hoe betrek ik de jongeren hierbij?

Vul niet voor jongeren in wat zij leuk vinden of nodig hebben. Betrek jongeren niet alleen zoveel mogelijk bij de acties en initiatieven maar laat deze zoveel mogelijk dóór in plaats van vóór jongeren uitvoeren.

Gebruik bestaande contacten van de gemeente, zoals een lokale mbo-opleiding, gemeentelijke jongerenraad, jongerenwerk om geïnteresseerde leerlingen op te sporen. Denk ook aan stagemogelijkheden.

Werk vindplaatsgericht: Maak gebruik van de online kanalen waar jongeren op zitten.

Lees meer algemeen over hoe je jongeren kunt betrekken bij de lokale beleidsvoering, bij Ervaringskennis en jeugdparticipatie.

Lees ook

Alle pagina's over coronavirus