'Goede basisvoorzieningen zijn kinderrecht'

Om de rechten van Nederlandse kinderen te waarborgen, zijn betere huisvesting en een toegankelijk toeslagenstelsel nodig. Ook horen goede basisvoorzieningen te gelden als kinderrecht. Dat meldt het Europese netwerk van organisaties voor kinderen Eurochild in zijn jaarlijkse Flagship Report over de staat van kinderen in 41 Europese landen. Caroline Vink: 'Het is noodzakelijk om aandacht te blijven besteden aan kinderrechten en kinderarmoede, vooral via lokaal en nationaal beleid.'

In Nederland vormen kinderen tot 18 jaar 18 procent van de bevolking. En van die 18 procent leeft ruim 15 procent in armoede. Kinderen met een migratieachtergrond lopen veel vaker armoederisico: 15,2 procent van buiten Nederland geboren kinderen en 9,3 procent van in Nederland geboren kinderen met migrantenouders groeit op in armoede, tegenover 1,5 procent van kinderen van in Nederland geboren ouders.

Door de grote woningnood in Nederland kunnen gezinnen moeilijk passende huisvesting vinden, signaleert Eurochild. Er is wel huurtoeslag, maar er zijn geen speciale maatregelen om juist kinderen en hun gezinnen beter te beschermen. Omdat de woningprijzen blijven stijgen, hebben vooral gezinnen met een laag inkomen moeite om een passende woning te vinden. Er is daarom dringend behoefte aan meer betaalbare en geschikte huizen voor gezinnen.

Nederlands toeslagenstelsel ingewikkeld

Volgens Eurochild is het Nederlandse toeslagenstelsel ingewikkeld en gaat het vaak mis, waardoor vooral kwetsbare gezinnen in de problemen komen. Ouders moeten veel zelf uitzoeken en krijgen bij fouten hoge terugvorderingen, wat kan leiden tot schulden. Het systeem werkt soms discriminerend, bijvoorbeeld door automatische controles die mensen met een migratieachtergrond vaker uitlichten. Door angst dat ze moeten terugbetalen, durven sommige ouders geen toeslagen aan te vragen. Daardoor lopen kinderen steun mis die ze nodig hebben.

Voortgang blijft traag

Hoewel Nederland via EU-programma's als de European Child Guarantee en nationale plannen werkt aan het verminderen van kinderarmoede, blijft de voortgang traag en zijn structurele investeringen nodig, aldus Eurochild. Volgens de organisatie is het van belang dat gezinnen betere toegang krijgen tot huisvesting om hen meer stabiliteit te bieden en kinderen een veilige, vaste leefomgeving te geven. Ook horen goede basisvoorzieningen te gelden als kinderrecht, zoals onderwijs, water, gezondheidszorg, internet en huisvesting. Als laatste moet Nederland investeren in een eenvoudiger, eerlijker en toegankelijker socialezekerheidsstelsel.

Internationale Dag van het Kind

'Eurochild gebruikt een soort 'thermometer' om de stand van zaken van kinderbeleid in Europa te meten', vertelt Caroline Vink van het NJi. 'Ze kijken daarbij naar een breed scala aan onderwerpen die invloed hebben op het leven van kinderen. Elk van deze punten vraagt om aandacht, en per lidstaat verschilt het welke onderwerpen extra prioriteit nodig hebben. De kernboodschap van het rapport is dat er in heel Europa kansenongelijkheid bestaat. Daarom is het belangrijk om blijvend te investeren in kinderrechten, juist ook omdat 20 november de Internationale Dag van het Kind is.'

'Dit geldt ook voor Nederland. De basisvoorzieningen zijn voor de meeste kinderen goed geregeld, maar voor 15 procent van de kinderen in Nederland geldt dat niet. Zij leven in armoede. Dat maakt het noodzakelijk om aandacht te blijven besteden aan kinderrechten en kinderarmoede. Dit moet vooral gebeuren via lokaal en nationaal beleid, maar ook Europese samenwerking en uitwisseling zijn hierbij van groot belang.'