16- tot 34-jarigen klikken vaker op nep-links

Nederlanders van 16 tot en met 34 jaar blijken sneller op linkjes van online oplichters te klikken dan mensen in de leeftijdsgroep van 55 jaar en ouder. Dat blijkt uit een onderzoek van de Rijksoverheid onder ruim 1800 Nederlanders. Vivian den Blanken van het NJi: 'Is het wel zo realistisch om van jongeren te verwachten dat ze oplichting herkennen, als het steeds lastiger te onderscheiden is?'

Nederlanders van 16 tot en met 34 jaar zeggen vaker dan andere leeftijdsgroepen dat ze online oplichting goed herkennen, maar klikken toch sneller op links van oplichters. Ook beoordelen zij nepberichten vaker als betrouwbaar dan 55+'ers. En ze zien online oplichting, van gemanipuleerde e-mails tot video's en tekstberichten, sneller als betrouwbaar.

De helft van de Nederlanders zegt goed of heel goed te zijn in het herkennen van online oplichting. Maar uit het onderzoek blijkt dat zij zichzelf sterk overschatten. Zo herkent maar 6 procent van alle Nederlanders online oplichting. En het overgrote merendeel blijkt vormen van online oplichting niet altijd te herkennen. Daarbij hebben zij vooral moeite met webshops en AI-video's.

'Iedereen, dus ook ouderen, heeft moeite met het herkennen van online oplichting', zegt Vivian den Blanken van het NJi. 'Dit komt omdat oplichting steeds echter lijkt. In dit onderzoek wordt het geschetst als een soort 'jongerenprobleem', terwijl wij allemaal een dikke onvoldoende krijgen. Dus is het wel zo realistisch om van jongeren te verwachten dat ze oplichting herkennen, als het steeds lastiger te onderscheiden is?'

Vertragen en stilstaan

'Als je het als professional met jongeren over media-inhoud hebt, geef ze dan mee dat ze online soms even moeten vertragen en stilstaan bij wie iets stuurt en met welk doel. Van wie komt de informatie? Wat is de naam van de webshop? Wie stuurt mij een video? En kijk ook naar de kwaliteit: is een video wel realistisch, of zitten er spelfouten in een tekst?' Volgens Den Blanken kan zo'n moment van vertraging jongeren helpen om minder snel door te klikken en zich bewuster te worden van de echtheid en kwaliteit van wat ze zien.

'Als je dat gesprek aangaat, doe dat dan zonder oordeel. Want als het dan een keer misgaat, weten ze jou te vinden. Laat merken dat jij het als volwassene soms ook lastig vindt om echt van nep te onderscheiden. Dat dat geldt voor jong en oud, zoals het onderzoek ook laat zien. Daarmee creëer je nog meer ruimte voor hen om te delen wanneer het fout gaat.'

Meer informatie

Bericht RijksoverheidRapportage Laat je niet interneppen