Beslissen over hulp: veelgebruikte termen

Op deze pagina worden de veelgebruikte termen omschreven die voorkomen bij beslissen over hulp en besluitvorming. Termen als diagnostiek en risicotaxatie komen aan bod. 

Classificatie

Classificatie is het ordenen van gegevens door indeling in groepen, categorieën of klassen, gebaseerd op overeenkomstige en onderscheidende kenmerken. Voorbeelden: DSM-5 / CAP-J.
Doel: eenheid van taal in communicatie tussen professionals en onderzoekers.

Diagnostiek

Methoden en technieken om de aard en ernst van een probleem, beperking of stoornis vast te stellen is diagnostiek. Daarnaast vindt onderzoek plaats naar oorzaken of instandhoudende mechanismen, die bijdragen aan het ontstaan of in stand houden van de problematiek.
Doel: komen tot resultaatgerichte handelingsadviezen.

Problematiek: verschillende niveaus

Problematisch functioneren kan op het niveau van:

  • het kind (psychisch, gedragsmatig en verstandelijk functioneren);
  • de opvoedingsomgeving (inclusief veiligheid);
  • de bredere omgeving (gezin, school, wijk).

Risicotaxatie

Risicotaxatie is het inschatten of een bepaalde gebeurtenis of bepaald gedrag zich (opnieuw) voordoet, bijvoorbeeld recidiverisico of de kans op het ontstaan of herhaling van kindermishandeling.
Doel: tijdig hulp inzetten bij die gezinnen die het hoogste risico lopen, met het oog op het voorkomen, voorkomen van erger of van herhaling.

Screening

Screening is het systematisch nalopen van een aantal aandachtspunten om het niveau van functioneren en mogelijke problematiek vast te stellen. Dit  kan zowel gericht zijn op individuen als op groepen.
Doel: onderscheiden van 'normaal lastig gedrag' van probleemgedrag en vaststellen of er problematiek is en een eerste globale inschatting maken wélke: internaliserend of externaliserend probleemgedrag, en gezinsproblemen of kindproblemen. 

Triage

Triage is het beoordelen van de urgentie van de hulpvraag. De triagist bepaalt op basis van beperkte informatie met hoeveel spoed onderzoek of behandeling nodig is, op welke wijze de hulpvraag het beste kan worden beantwoord en wie het kind en gezin helpt.
Doel: passende inzet van specialistische hulp voor kinderen en gezinnen die dat nodig hebben en in die zin het verdelen van schaarse middelen.

Vroegsignalering

Vroegsignalering is het op basis van kennis en ervaring over ontwikkeling en opvoeding signaleren of er mogelijk sprake is van problemen in het functioneren van een individu, in de opvoeding of de omgeving. Dit gebeurt door toetsing van achterliggende oorzaken.
Doel: preventief lichte hulp inzetten en erger voorkomen.

Esther Kooymans